BİYOLOJİ PORTALI

Bu yazıyı paylaşabilirsiniz

2. TEMA AÇIK UÇLU SORU ve CEVAPLARI

SORU 1.

.

Ateş karıncaları, yuvaları su altında kaldığında ya da

sele kapıldığında birbirlerine tutunarak bir sal oluşturur

ve akıntıyla birlikte hareket ederek bir arada kalır.

Bu sal, kolonideki binlerce karıncadan oluşur. Karıncalar

saldaki yerlerini sürekli değiştirir, böylece hiçbir karınca

uzun süre suyun altında kalmaz. Karıncalardan

oluşan sal, haftalarca batmadan su üzerinde kalabilir.

Yandaki görselde ateş karıncalarının oluşturduğu bir

sal görülmektedir.

Yukarıdaki metinden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

a) Karıncaların su üzerinde nasıl kaldığını araştıran bir öğrencinin aşağıdakilerden hangisini araştırması

beklenmez?

A) Suyun kaldırma kuvvetini

B) Su moleküllerinin birbirini çekme kuvvetini

C) Nesnelerin su üzerinde oluşturduğu dönme hareketini

Ç) Su moleküllerinin başka maddeleri çekme kuvvetini

D) Karıncaların oluşturduğu yapının yüzey alanını

CEVAP: C

b) Ateş karıncaları örneğinden yola çıkarak bazı nesnelerin suda batmadan kalabilmesini sağlayan faktörleri yazınız.

CEVAP: Suyun kaldırma kuvveti, yoğunluk, adezyon, kohezyon, yüzey gerilimidir.

 

SORU 2. Karbohidrat çeşitlerinden selülozun sindirim sistemi sağlığı ve enerji üretimi açısından önemini yazınız.

CEVAP: Selüloz içerikli besinler lif bakımından zengin oldukları için bağırsak hareketlerini düzenler, dışkının geçişi-

ni kolaylaştırarak kabızlık riskini azaltır. İnsan vücudu tarafından sindirilemeyen bir karbohidrat olduğu için

doğrudan enerji kaynağı olarak kullanılmaz.

 

SORU 3. Her birinde nişastayı sindiren enzim bulunan üç farklı tüp, farklı sıcaklıklarda (-4 °C, 25 °C, 70 °C’ta) 30 dakika bekletiliyor. Daha sonra bu tüplerin her birine eşit miktarda nişasta ekleniyor. Bir süre bekletilen tüplere sırasıyla ayıraçlar eklenerek her seferinde tüplerdeki renk değişimi gözleniyor.

şişe içeren bir resim

Yapay zeka tarafından oluşturulmuş içerik yanlış olabilir.

İyotun nişasta varlığında mavi-mor renk, Benedict

çözeltisinin ise glikoz varlığında kiremit kırmızısı renk

verdiği bilindiğine göre

a) Hangi tüpe iyot damlatıldığında mavi-mor renk oluşur?

CEVAP: A ve C tüplerinde sıcaklık uygun olmadığı için enzimler çalışamaz ve sindirim gerçekleşmez. Bu nedenle

tüplerde bulunan nişasta eklenen iyot ile mavi-mor renk verir.

b) Tüpler oda sıcaklığına alınıp bir süre bekletildikten sonra hangi tüpe Benedict çözeltisi damlatılırsa renk değişimi gözlenir? Sebebini açıklayınız.

CEVAP: Düşük sıcaklığın enzimler üzerine etkisi geri dönüşümlüdür ve sıcaklık normale dönünce enzim yeniden çalışabilir(A). Yüksek sıcaklıklar ise genellikle enzimin yapısını geri dönüşümsüz bozduğu için sıcaklık normale dönse bile enzimler çalışamaz ((C). Bundan dolayı A ve B tüplerinde kırmızı renk gözlenir.

Buna göre;

a) Tay-Sachs hastalığı hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Tay-Sachs hastalığı çevresel faktörlerle ortaya çıkar.

B) Tay-Sachs hastalığı sadece anneden alınan genlerle ortaya çıkar.

C) Hekzoaminidaz-A (HexA) enzimi Tay-Sachs hastalığı olan bireylerde normal seviyede bulunur.

D) Tay-Sachs hastalığında yağ molekülleri sinir sistemi hücrelerinde birikir ve zehirlenmeye neden olur.

E) Tay-Sachs hastalığı sinir hücrelerinin çoğalmasına neden olur.

b) Hekzoaminidaz-A (HexA) enziminin sentezinde görevli olan organelleri ve bu organellerin görevlerini yazınız.

CEVAP: Ribozom: Hücrede protein sentezi

Granüllü E.R.: Organellerin yapısına katılacak proteinler ile hücrenin dışına salgılanacak proteinleri sentezler.

Lizozomlar: hücre içi sindirimin gerçekleşmesi için gereken enzimleri içeren zarla çevrili keseciklerdir.

Golgi aygıtı: ER’de üretilen proteinlerin, lipitlerin ve diğer hücresel maddelerin işlenmesi, depolanması, dağıtılması gibi önemli görevleri yerine getirir. Hücre içinde sentezlenen proteinlerin doğru şekillerde katlanmasını ve işlenmesini sağlar. Ayrıca işlenmiş proteinleri ve lipitleri hücre içinde hedef bölgelere taşıyan özelleştirilmiş vezikülleri oluşturur.

 

SORU 6. Aşağıda hücre zarından madde taşınmasının çeşitlerini gösteren farklı görseller numaralandırılarak verilmiştir.

Buna göre; aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

a) Karaciğerin kan şekerini düzenleyebilmesi için glikoz, kaç numaralı yöntemlerle hücre zarından geçer?

CEVAP: 1/b ve c’dir. Glikoz , yardımcı proteinlerle çoktan aza difüzyon ile taşınır.

b) A, D, E ve K vitaminleri enerji kullanmaksızın karaciğer hücrelerinin zarından geçerken kaç numaralı

yöntemleri kullanır?

CEVAP: 1-a ve 3-a’dır. Yağda çözünen A, D, E, ve K

 

SORU 9. Protein yapılı bazı moleküllerin isimleri aşağıda verilmiştir.

Hemoglobin

Antikor

Enzim

Aktin - miyozin iplikler

Buna göre bu proteinlerin işlevlerini birer cümle ile yazınız.

CEVAP:

Hemoglobin: Solunum gazlarının taşınması (Taşıyıcı proteinler)

Antikor: Hastalıklara karşı koruma sağlar (Savunma proteinleri)

Enzim: : Katalizör olarak davranarak metabolizmayı düzenler (Enzimatik proteinler)

Aktin - miyozin iplikler: Hareket sağlayan proteinler (kasılma sırasında iş görürler)

 

SORU 10. Trigliseritin yapısına katılan yağ asitlerinin moleküler görünümü verilmiştir.

Buna göre aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

a) A ve B yağ asitleri grubunun adını yazınız.

A: Doymuş yağ asidi , B: Doymamış yağ asidi

b) A ve B yağ asitlerinin genel 3 özelliğini karşılaştırarak yazınız.

 

Doymuş yağ asidi

Doymamış yağ asidi

Oda sıcaklığında katı halde bulunurlar.

Çoğu oda sıcaklığında sıvıdır.

Genellikle hayvansal kaynaklı yağ asitleridir.

Genellikle bitkisel kaynaklı yağ asitleridir.

Karbon atomları arasında tek bağ bulunur.

Bazı karbon atomları arasında çift bağ bulunur.

 

SORU 11. Aşağıda bazı tepkimeler verilmiştir.

Glikoz + A → Laktoz + Su

Glikoz + Fruktoz → B + Su

n(C) → n (Nişasta) + (n-1) Su

Buna göre A, B ve C karbonhidratlarının isimlerini ve çeşitlerini yazınız.

CEVAP:

Verilenler

İsmi

Çeşidi

A

Galaktoz

Monosakkarit

B

Sükroz

Disakkarit

C

Glikoz

Polisakkarit

 

SORU 12. Bir amino asidin moleküler yapısındaki gruplar X, Y ve Z harfleri ile gösterilerek verilmiştir.

Buna göre X, Y ve Z gruplarının isimlerini ve amino asidin amfoter özellik göstermesinin nedenini yazınız.

CEVAP: X: Amino grubu, Y: Radikal grup, Z: Karboksil grubu

Aminoasitler hem asit hem baz kökü taşıdıkları için amfoter moleküllerdir.

 

SORU 17. Bir bitki hücresi tarafından üretilen glikoz molekülü birçok metabolik olayda kullanılır. Aşağıdaki şemada

bu olaylardan bazıları gösterilmiştir.

Buna göre numaralarla gösterilen tepkimelerden hangileri dehidrasyon, hangileri hidroliz örneğidir?

-Dehidrasyon tepkimesi örneği olanlar: .............................

-Hidroliz örneği olanlar: ...............................

CEVAP:

-Dehidrasyon tepkimesi örneği olanlar: III, VI, VII ve X

-Hidroliz örneği olanlar: IV, V, VIII ve IX

 

 

 

SORU 18. Aşağıdaki şekilde bazı bitki hücrelerinde bulunabilen bir disakkarit sentez reaksiyonu gösterilmiştir.

Şekildeki X, Y ve Z ile gösterilen yerlere karşılık gelen kelimeleri aşağıya yazınız.

X

Y bağı

Z

 

 

 

CEVAP:

X

Y bağı

Z

Glikoz

Glikozit

Sükroz

 

 

SORU 19. Aşağıda bir enzimsel reaksiyon şeması verilmiştir.

Bu şemada numaralandırılmış yapıların isimlerini yazınız.

 

I: .......................               II: .............................

III: .........................           IV: ..............................

CEVAP:

I: Substrat                        II: Enzim-Substrat kompleksi

III: Ürünler                       IV: Enzim

 

 

SORU 23. Karbonhidratların bir yönüyle sınıflandırması aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Çeşitleri

Kaynakları

Bitkisel

Hayvansal

Monosakkaritler

Glikoz

I

Galaktoz

Disakkaritler

II

Sükroz

III

Polisakkaritler

Nişasta

IV

Glikojen

V

Tablodaki I, II, III, IV ve V numaralı yerlere gelmesi gereken çeşitlerinin isimlerini yazınız.

I

II

III

IV

V

 

 

 

 

 

CEVAP:

I

II

III

IV

V

Fruktoz

Maltoz

Laktoz

Selüloz

Kitin

 

SORU 24. Karaciğerde bulunan katalaz enzimi zehirli bir molekül olan H202’yi H202 H20 + 1/2 02 reaksiyonu ile parçalayarak etkisiz hâle getirir. Aşağıdaki düzenek eşit miktarda H202 konularak hazırlanmıştır

Buna göre;

a) Yukarıda verilen deney düzeneklerindeki

cıva seviyelerinin A kolunda yükselme hızlarını çoktan aza sıralayınız.

...............................................

b) Enzimlerin çalışmasını etkileyen faktörlerden hangisi bu hız farkına neden olmuştur? Sadece ismini yazınız.

...............................................

c) Kaplardaki tepkime tamamlandıktan sonra A kolundaki civa seviyesinin yükseklikleri arasındaki ilişkiyi yazınız.

...................................................

CEVAP:

a) II-I-III

b) Enzim miktarı

c) Substrat olan H2O2 miktarı kaplarda eşit olduğundan eşit oranda O2 çıkışı olacaktır. Bu durumda I=II=III olur.

 

SORU 25. Aşağıdaki tabloyu istenen bilgilere göre tamamlayınız.

Organik molekül

Yapı birimleri

(monomeri)

Bağ çeşidi

Glikojen

 

 

Protein

 

 

Trigliserit

 

 

Maltoz

 

 

Laktoz

 

 

CEVAP:

Organik molekül

Yapı birimleri

(monomeri)

Bağ çeşidi

Glikojen

Glikoz

Glikozit

Protein

Aminoasit

Peptit

Trigliserit

Gliserol+Yağ asitleri

Ester

Maltoz

Glikoz

Glikozit

Laktoz

Glikoz+Galaktoz

Glikozit

CEVAP:

Özellikler

Selüloz

Kitin

Yapısal polisakkarittir.

• Dallanmış yapı göstermez ve suda çözünmez.

 

Yapısında azot bulunur.

 

•Mantarlarda hücre çeperinin yapısına

katılır.

 

 

SORU 29. Numaralandırılmış kutucuklarda organik ve inorganik moleküller verilmiştir.

1

Kalsiyum

2

Aminoasit

3

Nükleotit

4

Sükroz

5

Glikojen

6

Vitamin

Buna göre kutucuklardaki numaraları kullanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız. (Her yanlış kullanılan rakam için -1 (eksi 1) puan uygulanacaktır)

a) Hangilerinde glikozit bağı bulunur?

 .............

b) Monomer olarak polimerleri oluşturanlar hangileridir?

 ............

c) Hangileri bileşik bir enzimin yapısında bulunabilir?

...............

d) Pentoz şekeri içerenler hangileridir?

.................

e) Glikoz molekülü içerenler hangileridir?

..................

CEVAP:

a) 3-4-5

b) 2-3

c) 1-2-6

d) 3

e) 4-5

 

SORU 30. Aşağıda bir enerji dönüşümünün bazı aşamaları numaralandırılarak verilmiştir.

Buna göre numaralarla gösterilen aşamaları endergonik ve ekzergonik tepkimeler şeklinde gruplandırınız.

Ekzergonik olanlar

Endergonik olanlar

......................................

......................................

CEVAP:

Ekzergonik olanlar

Endergonik olanlar

1 ve 3

2 ve 4

 

SORU 31. Çeşitli canlılarda bulunan polisakkaritleri, depo maddesi ve yapısal olma durumlarına göre aşağıdaki tabloya

yazarak tabloyu tamamlayınız.

Bulunduğu canlılar

Yapısal olanlar

Depo maddesi olanlar

Bitkide

 

 

Hayvanda

 

 

Mantarda

 

 

Bakteride

 

 

 

a) Başlangıçta hangi ortamlarda polimer yapılı maddeler vardır?

............................

b) İlerleyen süreçte hangi ortamlarda riboz şekeri oluşabilir.

..................

c) Adenin bazının oluşma ihtimali olan ortamlar hangileridir?

.......................

d) Hangi ortamda aminoasit oluşabilir.

....................

e) Ester bağı sayısının yıkıma uğradığı ortamlar hangileridir?

..................

CEVAP:

a) III-IV-V   b) II-IV    c) II-III-IV    d) V   e) I-II-III-IV

 

SORU 35. Aşağıda prokaryot ve ökaryot hücrelere ait bazı özellikler verilmiştir. Bu özellikleri venn diyagramı üzerinde karşılaştırınız.

CEVAP:

 

SORU 36. Aşağıda bitki hücreleri ile hayvan hücrelerine ait bazı özellikler verilmiştir. Bu özellikleri venn diyagramı üzerinde karşılaştırınız.

SORU 37. Bir bitki hücresinin ozmotik basıncındaki değişim aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.

 

CEVAP:

Özellikler

Mitokondri

Peroksizom

Oksijen kullanma

+

+

Alkol ilaç gibi maddelerin olumsuz etkilerini yok etme

 

+

ATP sentezleme

+

 

Hücre içinde kendini çoğaltabilme

+

+

Hidrojen peroksit üreten ve tüketen tepkimeleri gerçekleştirme

 

+

 

SORU 41. Aşağıda verilen bilgilere göre fagositoz ile pinositozu ilgili kutuya “+” işareti yazarak karşılaştırınız.

Özellikler

Fagositoz

Pinositoz

Canlı hücrelerde gerçekleşir.

 

 

Yalancı ayak oluşur.

 

 

Zar içe çökerek geçici cep oluşur.

 

 

Büyük katı maddeler alınır.

 

 

Zar yüzeyi küçülür.

 

 

Yoğunluk farkı önemli değildir.

 

 

CEVAP:

Özellikler

Fagositoz

Pinositoz

Canlı hücrelerde gerçekleşir.

+

+

Yalancı ayak oluşur.

+

 

Zar içe çökerek geçici cep oluşur.

 

+

Büyük katı maddeler alınır.

+

 

Zar yüzeyi küçülür.

+

+

Yoğunluk farkı önemli değildir.

+

+

 

SORU 42. Canlılarda metabolik atıkların su yardımıyla vücuttan uzaklaştırılması suyun hangi özelliği ile açıklanabilir?

Bir cümle ile belirtiniz.

...........................................................................................

CEVAP: Suyun çözücülük özelliği, besinlerin taşınmasına ve metabolik atıkların uzaklaştırılmasına yardımcı olur.

 

SORU 43. Bitkilerde suyun köklerden yukarı taşınması suyun hangi özellikleri ile açıklanabilir?

 

................................................................................

CEVAP: Suyun adezyon ve kohezyon özelliğiyle sağlanır.

SORU 44. Aşağıdaki Tabloda izotonik ortamda bulunan bir bitki hücresinde ortam ve hücre ile ilgili bazı durumlar verilmiştir. Bunlara bağlı olarak hücrenin ozmotik basıncında gerçekleşmesi beklenen durumları tabloda gösterilen yerlerin kuyucuklarında “+” işaretini kullanarak gösteriniz.

Durum

Hücre içindeki ozmotik basınç

Değişmez

Artar

Azalır

Ortama saf su eklenmesi

 

 

 

Ortama tuz eklenmesi

 

 

 

Ortama nişasta eklenmesi

 

 

 

Hücrenin çok sayıda glikoz sentezlemesi

 

 

 

Hücredeki glikoz moleküllerinden nişasta sentezlemesi

 

 

 

SORU 4. Aşağıda verilen tablo ve metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

1. Tüp

2. Tüp

3. Tüp

4. Tüp

5. Tüp

6. Tüp

Bitki

özütü

Hayvan

özütü

Maltoz

Sükroz

Nişasta

Maltoz

ayıracı

7. Tüp

8. Tüp

9. Tüp

10. Tüp

11. Tüp

12. Tüp

Sükroz

ayıracı

Nişasta

ayıracı

Glikoz

ayıracı

Fruktoz

ayıracı

Glikojen

Glikojen

ayıracı

Bir biyoloji öğretmeni; öğrencilerine bitki ve hayvan hücrelerinden özütler elde edilebileceğini, bu süreçte ayıraçlar kullanılarak ilgili maddelerin varlığının renk değişimleriyle gösterilebileceğini anlatır. Daha sonra öğrencilerden polisakkarit ve disakkaritlerin yapı taşlarını belirlemelerini ve bu karbohidratların bitkisel kaynaklı mı yoksa hayvansal kaynaklı mı olduğunu araştırmalarını istiyor.

a) “Bitkilerde maltozu sindiren enzim bulunur.’’ hipotezini kuran bir öğrenci hangi deney tüplerini kullanmalıdır?

Nedenini açıklayınız.

CEVAP: 1,3 ve 9 tüpleri kullanılmalı. Bitki özütünde maltozu sindiren enzim bulunduğu için maltoz, monomeri olan

glikoza parçalanır; 9. tüpte bulunan glikoz ayıracı ile de bu tespit edilir.

b) Öğretmen bir öğrencisinden sükrozun yapı taşlarının glikoz ve fruktoz olduğunu ispatlayabileceği bir deney tasarlamasını istiyor. Öğrenci yapacağı deneyde hangi tüpleri kullanmalıdır? Sebebini açıklayınız.

CEVAP: 1, 4, 9 ve 10 tüpleri kullanılmalı. Bitki özütünde sükrozu sindiren enzim bulunduğu için sükroz, monomeri

olan glikoza ve fruktoza parçalanır, 9 ve 10. tüpte bulunan glikoz ve fruktoz ayraçları ile de tespit edilir.

c)  Maltoz, sükroz ve glikojen ayıraçları (A, B ve C) bitkisel ya da hayvansal kaynaklı olduğu bilinmeyen X ve Y özütlerinin bulunduğu deney tüplerine eklenmiş ve tablodaki sonuçlar elde edilmiştir.

Ayıraçla

X Özütü

Y Özütü

A

+

 -

B

 -

+

C

+

 -

Renk değişimi var: (+) Renk değişimi yok: (-)

Tablodaki sonuçlara göre aşağıdaki ifadelerden doğru olanlar için "D", yanlış olanlar için "Y" yazınız. Cevabınızın

gerekçesini cümlenin altındaki boşluklara yazınız.

1) X özütü bitkisel ise A kesinlikle maltoz ayıracıdır.(.. Y...)

çünkü bitki özütünde sadece maltozu sindiren enzim yoktur, sükrozu sindiren enzim de bulunur.

2) Y özütü hayvansal ise B’nin glikojen ayıracı olduğu kesindir. (..D...) çünkü glikojen hayvanlarda depo edilen ancak bitkilerde bulunmayan bir polisakkarittir.

3) X özütü hayvansal ise C sükroz ayıracı olabilir. (...D..) hayvan özütünde sükroz bulunabilir.

4) Y bitki özütü ise A kesinlikle glikojen ayıracıdır. (..Y...)

 bitki özütünde glikojen bulunmaz.

 

SORU 5. Tay-Sachs (Tay-Sak) hastalığı, genetik bir rahatsızlıktır ve hem anneden hem de babadan gelen genlerin birleşmesiyle ortaya çıkar. Bu hastalıkta Hekzoaminidaz-A

(HexA) adı verilen bir enzim yetersiz düzeydedir. Normalde bu enzim, belirli yağ moleküllerini parçalayıp geri dönüştürmekle görevlidir. Tay-Sachs hastalığı olan bireylerde bu enzim yeterli

düzeyde olmadığı için yağ molekülleri sinir sistemi hücrelerinde birikir. Bu birikim zamanla artarak hücrelerde zehirlenme etkisi gösterir ve sinir hücrelerinin hasar görmesine veya ölmesine yol açar.

 

vitaminleri fosfolipit tabakasından çoktan aza difüzyon içe geçer.

c) Karaciğer hücreleri sitoplazmalarına göre madde yoğunluğu düşük bir dış ortama koyulduğunda su moleküllerinin kaç numaralı yöntemleri kullanarak hücre zarından geçtiğini yazınız.

CEVAP: Madde yoğunluğu düşük ortam hipotonik ortam (saf su) dır. Su ozmoz ile hücre içerisine girer. Buna göre çok azı 1-a ile büyük bir kısmı 1-b ile geçer.

d) Hücre zarının küçülmesine ya da büyümesine neden olan geçiş yöntemleri hangileridir?

CEVAP: 5’te hücre zarından kopan parça ile büyük molekül hücre içerisine alınmıştır. Zar küçülür. 6’da hücre dışına atılan maddeyi taşıyan kesecik zarı hücreye eklenmiştir. Zarın büyümesine yol açar.

Bir öğrenci, biyoloji dersinin proje ödevi için kuru incirleri kullanarak bir deney yapmıştır.

Yaptığı deneyde 10 gramlık kuru incirleri üç farklı yoğunlukta sıvı içeren üç

farklı kap içinde 45 dakika bekletmiştir. İncirleri her 15 dakikada bir kaplardan çıkarıp

ağırlıklarını ölçmüş ve ağırlık değişimlerini gösteren grafikleri oluşturmuştur.

 

SORU 7. Bir öğrenci, biyoloji dersinin proje ödevi için kuru incirleri kullanarak bir deney yapmıştır.

Yaptığı deneyde 10 gramlık kuru incirleri üç farklı yoğunlukta sıvı içeren üç farklı kap içinde 45 dakika bekletmiştir. İncirleri her 15 dakikada bir kaplardan çıkarıp ağırlıklarını ölçmüş ve ağırlık değişimlerini gösteren grafikleri oluşturmuştur.

Yukarıdaki açıklama ve grafiklere göre soruları cevaplandırınız.

a) Öğrencinin hazırladığı kaplardaki sıvıların yoğunluklarını sıralayıp bu ortamları kuru incire göre adlandırınız.

I. Ortam : ....................................

II. Ortam: ....................................

II. Ortam : ...................................

CEVAP:

I. Ortam : Hipotonik II. Ortam: Hipertonik. II. Ortam :İzotonik

b) İncirler 45 dakika yerine 24 saat bekletilseydi sonuç ne olurdu? Açıklayınız.

CEVAP: Yoğunluk farkı ortadan kalktıktan sonra ozmoz olayı gerçekleşmeyeceğinden 45 dk. sonraki durum değişmeden

kalırdı.

SORU 8. Bazı organizasyon basamaklarına ait görseller

aşağıda verilmiştir.

      Buna göre, numaralı görsellerin altına organizasyon basamaklarını yazarak aşağıda büyükten küçüğe doğru sıralayınız.

CEVAP: I:Organ II: Hücre III: Sistem ıv: organel

Büyükten küçüğe doğru sıralaması: III-I-II-IV

SORU 13. DNA molekülünün bir bölümü numaralanarak verilmiştir

Buna göre numaralanmış yapıların isimlerini yazınız.

1. .......................................

2........................................

3........................................

4......................................

5....................................

6. ..................................

CEVAP:

1. Fosfat grubu

2. Deoksiriboz

3. Adenin

4.Guanin

5.Timin

6. Sitozin

 

SORU 14. Hücre zarının özgüllüğü hangi moleküller tarafından sağlanır? Yazınız.

CEVAP: Hücre zarının dış kısmında bulunan glikoproteinler ve glikolipitler tarafından sağlanır.

 

SORU 15. Aşağıda verilen tabloyu DNA ve RNA’nın istenen özelliklerine göre doldurunuz.

ÖZELLİK

DNA

RNA

İplik sayısı

 

 

Yapısındaki pürün bazları

 

 

Yapısındaki pirimidin bazları

 

 

Mevcut pentoz

 

 

Kendisine özgü bazı

 

 

CEVAP:

ÖZELLİK

DNA

RNA

İplik sayısı

İki

Bir

Yapısındaki pürün bazları

A ve G

A ve G

Yapısındaki pirimidin bazları

T ve C

U ve C

Mevcut pentoz

Deoksiriboz

Riboz

Kendisine özgü bazı

Timin

Urasil

 

SORU 16. Aşağıda hücre zarından madde geçişlerinden endositoz gösterilmiştir.

Buna göre, bu süreç içerisinde numaralarla gösterilen hücresel yapıların isimlerini yazınız.

CEVAP: I: Golgi, II: Lizozom, III: Besin kofulu, IV: Sindirim kofulu, V: Boşaltım kofulu

SORU 20. Ökaryot hücrelerdeki bazı organellerin görevleri şu şekildedir:

I. İçerdiği katalaz enzimi sayesinde hidrojen peroksiti

su ve oksijene dönüştürerek etkisiz hâle getirir.

II. Hücrenin ihtiyaç duyduğu ATP'nin büyük bir kısmını oksijen kullanarak sentezler.

III. Çizgili kas hücrelerinde kasılma için gerekli olan kalsiyum iyonlarını depolar.

IV. DNA’dan gelen talimatlar doğrultusunda rRNA burada sentezlenir.

Buna göre görevleri verilen hücre alt birimlerinin isimlerini yazınız.

I: ..................................

II: .................................

III: .................................

IV: ..............................

CEVAP:

I. Peroksizom

II. Mitokondri

III. Düz Endoplazmik Retikulum

IV. Çekirdekçik

 

SORU 21. Aşağıda verilen kapta A ve B bölmeleri arasında yarı geçirgen zar bulunmaktadır.

Buna göre, B bölmesine konduğu gösterilen moleküllerden hangileri A bölmesine geçebilir? Hangileri geçemez?

Zardan geçebilenler: .........................................

Zardan geçemeyenler: ........................................................

CEVAP:

Zardan geçebilenler: Riboz, Fruktoz

Zardan geçemeyenler: Dipeptit, Laktoz, Glikojen, Maltoz

 

SORU Yarı geçirgen zar22. Endositoz ve ekzositoz olaylarıyla ilgili aşağıdaki karşılaştırma tablosunu doldurunuz.       

Özellik

Endositoz

Ekzositoz

Taşıma yönü (Hücre içine / Hücre dışına)

 

 

Hücre zarı yüzey alanı (Artar/Azalır)

 

 

Enerji harcanması (Var / Yok)

 

 

CEVAP:

Özellik

Endositoz

Ekzositoz

Taşıma yönü (Hücre içine / Hücre dışına)

Hücre içine

Hücre dışına

Hücre zarı yüzey alanı (Artar/Azalır)

Azalır

Artar

Enerji harcanması (Var / Yok)

Var

Var

 

SORU 26. Aşağıdaki şemada karbonhidrat yağ ve proteinlerin eşit miktarlarda kullanıldığında verdikleri enerji miktarları gösterilmiştir.

Buna göre;

a) Z, N ve L harfleri hangi temel bileşenleri göstermektedir.

 

..................................................................

b) Z, N ve L harflerini kullanarak hücrede açlık durumunda enerji için kullanım sırasını yazınız.

 

............................................................

c) Z, N ve L harflerini kullanarak hayvan hücrelerinde yapıya katılım miktarı bakımından sırasını yazınız.

 

.............................................................

CEVAP:

a)  Z: Yağ, N: protein, L ise karbonhidrattır

b) L-Z-N

c) N ˃ Z ˃ L

 

SORU 27. Vitaminlerle ilgili aşağıdaki tabloyu verilen bilgilere uygun olarak tamamlayınız.

Vitaminler

Vücuttaki işlevleri

Eksikliğinde ortaya çıkan durumlar

E

vitamini

Antioksidandır. Üreme organlarının aktivitesinde etkilidir.

 

C

vitamini

Bağışıklık sisteminin güçlenmesinde rol alır.

 

 

Kemik ve diş gelişimini sağlar.

Çocuklarda raşitizim

A

vitamini

 

Gece körlüğü ortaya çıkar.

K

vitamini

Kanın pıhtılaşmasında görev yapar.

 

CEVAP:

Vitaminler

Vücuttaki işlevleri

Eksikliğinde ortaya çıkan durumlar

E

vitamini

Antioksidandır. Üreme organlarının aktivitesinde etkilidir.

Kısırlık oluşabilir.

C

vitamini

Bağışıklık sisteminin güçlenmesinde rol alır.

Yorgunluk, enfeksiyon, diş eti iltihabı

D vitamini

Kemik ve diş gelişimini sağlar.

Çocuklarda raşitizim

A

vitamini

Görme olayında etkili olan maddelerin yapısına katılır.

Gece körlüğü ortaya çıkar.

K

vitamini

Kanın pıhtılaşmasında görev yapar.

Kanın pıhtılaşma süresi uzar.

 

SORU 28. Selüloz ve kitin ile ilgili aşağıdaki tabloyu ✓” işaretini kullanarak tamamlayınız.

Özellikler

Selüloz

Kitin

Yapısal polisakkarittir.

 

 

• Dallanmış yapı göstermez ve suda çözünmez.

 

 

Yapısında azot bulunur.

 

 

•Mantarlarda hücre çeperinin yapısına

katılır.

 

 

CEVAP:

Bulunduğu canlılar

Yapısal olanlar

Depo maddesi olanlar

Bitkide

Selüloz

Nişasta

Hayvanda

Kitin

Glikojen

Mantarda

Kitin

Glikojen

Bakteride

Peptidoglikan

Glikojen

 

SORU 32. Aşağıda verilen özelliklere göre dehidrasyon ve hidroliz olaylarını karşılaştırınız.

Özellikler

Dehidrasyon

Hidroliz

Kimyasal bağ kurulumu veya yıkımı

 

 

ATP harcanma durumu

 

 

Yapım/yıkım olma durumu

 

 

Hücre içi veya dışında gerçekleşme durumu

 

 

CEVAP:

Özellikler

Dehidrasyon

Hidroliz

Kimyasal bağ kurulumu veya yıkımı

Kurulur

Yıkılır

ATP harcanma durumu

Harcanır

Harcanmaz

Yapım/yıkım olma durumu

Yapımdır

Yıkımdır

Hücre içi veya dışında gerçekleşme durumu

Hücre içinde

Hücre içi ve dışında

 

 

SORU 33. Karaciğerin katalaz enzimi H202’yi H20 ve 1/2 02 ‘ye parçalar. Buna göre aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

a) Yukarıdaki düzenek enzimlerin çalışmasına etki eden hangi faktörün etkisini kanıtlamak için düzenlenmiştir.

.............................................

b) Birim zamanda oluşan oksijen miktarı hangi ortamda en fazladır? Niçin?

................................................

CEVAP:

a) Enzim miktarı

b) Ezilmiş karaciğerin bulunduğu ortamda en fazladır. Çünkü serbest kalan enzim miktarı en fazladır.

 

SORU 34.

Yukarıdaki düzenekte enzimlerin çalışması için optimum şartlar sağlanmıştır.

Buna göre, aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

 

 

CEVAP:

SORU 38. Özdeş bitki hücreleri aşağıda verilen özelliklere sahip kaplara konuyor.

Yeterli süre beklendikten sonra gözlemler kaydediliyor. Buna göre soruları cevaplayınız.

a) A kabına konan bitki hücresinde hücre zarı ile çeper arasındaki uzaklık nasıl değişir? ......................

b) Hangi kaba konan hücrede plazmoliz görülür? ................

c) Hangi kaba konan hücre, kap ile yaklaşık eş yoğunluğa sahiptir? ...................

d) Hangi kaba konan hücre dışarıya su verir? .................

e) Hangi kaba konan hücrenin osmotik basıncı azalır? ............

f) Gözlem sonunda turgor basıncı en yüksek olan hücre hangi kaptadır? ..............................

CEVAP:

a) Azalır b) L kabı c) N kabı d) L kabı e) Z kabı f) Z kabı

 

SORU 39. Bir bitki hücresinde farklı yapı ve göreve sahip X ve Y organellerinin birim zamanda kullandığı ve ürettiği maddelerin değişimi gösterilmiştir.

Buna ggöre, X ve Y organellerinin isimlerini yazınız.

X organeli

Y organeli

 

 

CEVAP:

X organeli

Y organeli

Mtokondri

Kloroplast

 

SORU 40. Aşağıda verilen özellikleri mitokondri ve peroksizom organelleri için uygun kutuya “+” işareti yazarak karşılaştırınız.

Özellikler

Mitokondri

Peroksizom

Oksijen kullanma

 

 

Alkol ilaç gibi maddelerin olumsuz etkilerini yok etme

 

 

ATP sentezleme

 

 

Hücre içinde kendini çoğaltabilme

 

 

Hidrojen peroksit üreten ve tüketen tepkimeleri gerçekleştirme

 

 

 

CEVAP:

Durum

Hücre içindeki ozmotik basınç

Değişmez

Artar

Azalır

Ortama saf su eklenmesi

 

 

+

Ortama tuz eklenmesi

 

+

 

Ortama nişasta eklenmesi

+

 

 

Hücrenin çok sayıda glikoz sentezlemesi

 

+

 

Hücredeki glikoz moleküllerinden nişasta sentezlemesi

 

 

+

 

 

SORU 45. Aşağıda B sütunundan verilen boşluklara, A sütundaki kelimelerden uygun olanların numaralarını seçerek örnekte olduğu gibi eşleştiriniz.

A sütunu

B sütunu

1. Laktoz (Örnek)

(1 ) Bir disakkarit çeşididir.

2. Kitin

(  ) Enzimlerin koenzim kısmıdır.

3. Kolesterol

(  )Kanın pıhtılaşmasında rol alan proteindir.

4. Fibrinojen

(  )Böceklerin dış iskeletinin yapısındaki polisakkarittir.

5. Vitamin

(  )Mantarlarda glikozun depo şeklidir.

6. Glikojen

(  ) Bir steroid çeşididir.

CEVAP:

A sütunu

B sütunu

1. Laktoz (Örnek)

(1 ) Bir disakkarit çeşididir.

2. Kitin

(5) Enzimlerin koenzim kısmıdır.

3. Kolesterol

(4)Kanın pıhtılaşmasında rol alan proteindir.

4. Fibrinojen

(2)Böceklerin dış iskeletinin yapısındaki polisakkarittir.

5. Vitamin

(6)Mantarlarda glikozun depo şeklidir.

6. Glikojen

(3) Bir steroid çeşididir.

 

 

SORU 46. Polisakkaritler yapısal ve deposal olarak gruplandırılabilir. Buna göre aşağıda verilen polisakkarit çeşitlerini kaynağına göre yapı veya depo olma durumlarını yazınız.

1. Nişasta

 

2. Selüloz

 

3. Glikojen

 

4. Kitin

 

CEVAP:

1. Nişasta

 Bitkisel depo polisakkariti

2. Selüloz

Bitkisel yapı polisakkariti

3. Glikojen

Hayvansal depo polisakkariti

4. Kitin

Hayvansal yapı polisakkariti

 

 

 

 

 

 

Sosyal medyada bizi takip edebilirsiniz


Yorum Bırak



DİĞER BAŞLIKLAR

KONU BAŞLIKLARI

POPÜLER KONULAR