SORU: Aynı sınıf içinde yer alan iki değişik türün; I. Şube II. Cins III. Takım IV. Familya Birimlerinden hangileri kesinlikle aynıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) III ve IV ÇÖZÜM: İhtiyacımız olan bilgi; iki farklı bireyin sınıflandırma basamaklarından birisi aynı ise üst basamaklar kesinlikle aynıdır.  Cevap: A SORU: 5 Farklı canlı türünden -P ve R aynı sınıfta -R ile S aynı takımda -S ve T aynı ailede -T ve V aynı cinste bulunmaktadır. Buna göre hangisi yanlıştır? A) P ve T aynı sınıftadır. B) V ve S aynı ailededir. C) T ve R aynı takımdadır. D) S ve T aynı sınıftadır. E) R ve V aynı ailededir. ÇÖZÜM: Verilen türleri basamaklarına yerleştirelim. Yalnız yerleştirirken üst basamakların kesinlikle aynı olduğunu unutmalım. Örneğin P ve R aynı sınıfta birlikte bulunuyorlarsa, üst basamaklar olan şube ve alem de kesinlikle birlikte bululunacaklardır. Bu mantıkla diğerleri de yerleştirelim. Yalnız bir kere yazığımızı bir daha yazmaya gerek yok. Alem → P-R-S-T-V Şube → P-R-S-T-V Sınıf→ P-R-S-T-V Takım→ R-S-T-V Aile →S-T-V Cins→ T-V Tür -Şimdi seçeneklere bakacak olursak E seçeneğinde ifade edilen “R ve F aynı ailededir” bilgisinin doğru olmadığını görüyoruz. S-T ve V nin aynı ailede olduğu görülüyor. R ise bu basamakta yok. Cevap E. SORU: Aşağıda bazı canlıların bilimsel adları verilmiştir. I. Pinus alba II. Pinus nigra III. Morus alba IV. Populus nigra Bu canlılarla ilgili olarak; I. Cins sayısı 3, tür sayısı 4 dür. II. I ve II numaralı canlılar çiftleşerek verimli döl oluşturabilir. III. I numaralı canlının III ile benzerliği, II numaralı canlı ile olan benzerliğinden fazladır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III ÇÖZÜM: I: Cins sayısını belirlerken tür kelimelerinin birincisine bakılır. Çünkü birinci kelime cins ismidir. Şayet ilk kelime aynı ise cinsleri de aynıdır. Verilen türlere bakarsanız; Pinus, Morus ve Populus olmak üzere 3 tane cins olduğu anlaşılır. Tür sayısı tespit edilirken, her iki kelimeye birlikte bakılır. En az bir tanesi farklı ise farklı türlerdir. Aynı tür olması için her iki kelimenin de aynı olması gerekir. Dolayısı ile 4 çeşit tür olduğu anlaşılır. II. İki bireyin verimli döl oluşturabilmesi için aynı tür olmaları gerekir. Yani Pinus alba, Pinus alba ile Pinus nigra, Pinus nigra ile çiftleşerek verimli tür oluşturabilir. Pinus alba ile Pinus nigra farklı türlerdir. Verimli döl oluşturamazlar. III. Canlıların benzer olduğu ilk kelime olan cins isme bakılarak anlaşılır. İlk kelime aynı ise bu türlerin cins basamakları da aynıdır. Benzerlikleri diğerlerinden daha fazladır. Dolayısı ile I ile III’ün birinci kelimeleri değil ikinci kelimeleri aynıdır. İkinci kelimenin aynı olması benzer olduğunu göstermez. II numaralı tür ile I nımaralı türün ilk kelimeleri aynı olduğu için benzerlikleri de daha fazladır. Doğru cevap: A | SORU: Canlıların bilimsel olarak adlandırılmasında kullanılan yönteme göre; I. Capra domestikus II. Felis domestikus III. Canis lupus IV. Felis leo olarak adlandırılan canlıların cins ve tür adlarına bakarak, hangilerinin birbiriyle diğerlerinden daha yakın akraba olduğu düşünülebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV (1992-ÖSS) ÇÖZÜM: Canlıların verilen isimlerinin ilk kelimesi aynı olanların cinsi de aynıdır. Akrabalılkları ilk kelimesi farklı olanlara göre daha fazladır. Dolayısı ile ilk kelimesi Felis şeklinde aynı olan, II ve IV sorunun cevabıdır. SORU: Aşağıdaki soy ağacında verilen canlılardan hangilerinin aynı türden olduğu kesin olarak söylenebilir?  ÇÖZÜM: Çiftleştiklerinde kısır olmayan (verimli) döller oluşturan bireyler kesinlikle aynı tür dür. Soy ağacında 1 ve 2 nin verimli döl oluşturduğunu gösteren 5 numaralı bireydir. O halde 1, 2 ve bunların çocukları olan 3 numaralı bireyler kesinlikle aynı türdür. 5 numaralı birey için aynı tür diyemeyiz. Çünkü verimli olup olmadığı belli değildir. Örneğin 3 ün at olduğunu düşünürsek 4 eşek olabilir. 5 ise katır olacaktır. Cevap 1-2-3 AKLINIZDA BULUNSUN Canlılar arasındaki benzerlik (akraba olma) dereceleri bunların kanının karıştırılması ile oluşabilecek çökelme oranlarına bakılarak da tahmin edilebilir. Buna göre; 1. Bir X bireyin kanı doğrudan A, B, C gibi canlıların kanına damlatılırsa çökelme en az hangisindeyse bu bireye en yakın akraba olan odur. ÖRNEK: X canlısının kanı | A da %10 çökelmeye neden olmuş. | B de %20 çökelmeye neden olmuş. | C de %30 çökelmeye neden olmuş. |
SONUÇ: X’in en yakın akrabası A’dır. Çünkü en az çökelme A da olmuştur. En uzak akraba C dir. Çünkü en fazla çökelme C de olmuştur. 2. Bir bireyin kanı bir başkasına damlatılıp sonra da bundan alınan kan serumu farklı canlıların kanına damlatılırsa, en fazla çökelme olan canlı bu bireye en yakın olan canlıdır. ÖRNEK: A canlısından alınan kan B canlısına enjekte edildikten sonra, B canlısının kan serumu, X, Y ve Z bireylerinin kanları üzerine damlatılıyor. Bir süre sonra X de çökelme oranı %10, Y de çökelme oranı %20 ve Z de çökelme oranı %30 olarak tespit ediliyor. SONUÇ: A canlısına en yakın akraba (aracı canlı kullanıldığı için) çökelmenin en çok olduğu Z dir. En uzak akraba ise çökelmenin en az olduğu X dir. SORU: A canlısının kanından elde edilen serum, bazı hayvanların kanına damlatıldıktan sonra çökelme yüzdeleri şöyle olmuştur: Canlı türü | X | Y | Z | Çökelme yüzdesi | %1 | %12 | %4 |
Bu canlıların A ile akrabalık derecesinin yakından uzak olana doğru sıralanışı nasıl olmalıdır? ÇÖZÜM: Aracı canlı kullanılmadan doğrudan damlatıldığı için çökelmenin en az olduğu en yakın, en çok olduğu en uzak akraba olacaktır. CEVAP: X, Z, Y SORU: X canlısından alınan kan Y canlısına enjekte edildikten sonra, Y canlısının kan serumu, K, L ve M bireylerinin kanları üzerine damlatılıyor. Bir süre sonra K da çökelme oranı %2,5, L de çökelme oranı %25 ve M de çökelme oranı %45 olarak tespit ediliyor. K, L ve M bireylerinin X ile akrabalık derecesinin yakından uzak olana doğru sıralanışı nasıl olmalıdır? ÇÖZÜM: Y canlısı aracı olarak kullanılmıştır. Bu durumda X ile en yakın akraba çökelmenin en çok olduğu M, en uzak akrabanın da çökelmenin en az olduğu K bireyidir. CEVAP: M, L, K |