BİYOÇEŞİTLİLİK

Biyolojik çeşitlilik; yeryüzünde yaşayan bütün canlıların ve ekosistemlerin oluşturduğu bir bütün olup yaşamın çeşitliliğini ifade eder.

- Tür, genetik ve ekosistem çeşitliliği; biyolojik çeşitliliğin temelini oluşturur. Çünkü türler arasında kalıtsal farklılıklar olduğu gibi, aynı türün bireyleri arasında da kalıtsal farklılıklar görülür.

Örnek:

-Beyaz çiçekli bezelye ile pembe çiçekli bezelye arasında genetik çeşitlilik görülür.

-Beyaz dut ve kara dut arasında tür çeşitliliği görülür.

-Kızıl çam ormanı ile karaçam ormanı arasında ekosistem çeşitliliği görülür.

-Canlıların yeryüzündeki dağılımlarında besin çeşitliliği, iklim şartlarına uyum yetenekleri ve barınma gibi ekolojik özellikleri rol oynar. Bu nedenle, coğrafi bölgeler arasında tür çeşitliliği ve birey sayısı yönüyle farklılıklar görülür. Tür çeşitliliği kutuplardan Ekvator’a doğru artar.

- Belirli bir alanda tür çeşitliliği arttıkça biyolojik çeşitlilik de artar. Ekosistemlerin sayısının ve çeşidinin artması, biyolojik çeşitliliği de artırır.

-Bilinçsiz avlanma gibi doğal kaynakların kontrolsüz tüketimi, canlıların birey ve tür çeşitliliğinin de azalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle biyolojik çeşitliliğin korunması

gerekmektedir. Doğal kaynaklardan yararlanırken bu kaynakların sürdürülebilirliğine dikkat edilmelidir.

- Türkiye, biyoçeşitlilik ve endemik türler açısından önemli bir konuma sahiptir.

Ülkemizin büyük bir biyolojik zenginliğe sahip olmasının nedenleri:

- Ülkemizin ılıman iklim kuşağında bulunması,

-Tatlı ve tuzlu su kaynakları bakımından zengin olması,

-Göç eden türlerin göç yolu üzerinde bulunması,

-Yükselti farklılıkları,

-Kıtalar arası bir bölge olmasıdır.

İnsan Etkisiyle Biyolojik Çeşitliliği Tehdit Eden Durumlar

a) Aşırı otlama

b) Orman yangınları

c) Kontrolsüz avcılık

ç) Düzensiz kentleşme

d) Nüfus artışı

e) Yol ve baraj yapım çalışmaları

f) Bireylerin dikkatsizliği ve eğitimsizliği

g) Fosil yakıtların oluşturduğu kirlilik

- Ülkemizin bu konuda önemli problemlerinden biri de biyokaçakçılıktır. Endemik türler ve nesli tükenmekte olan türler, çeşitli yollarla yurt dışına kaçırılmaya çalışılmaktadır. Tür çeşitliliği ülkemizin zenginliklerinden bir tanesidir. Toplum bu konuda bilinçlendirilmeli ve ülkemize değer katan ve bir millî servet olan canlı türleri korunmalıdır. Ters lale, safran ve şah kartal bu türlerden bazılarıdır.

-Ülkemizde de 2010 yılında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Ankara/Yenimahalle yerleşkesinde açılan ve dünyanın üçüncü büyük gen bankası olan Türkiye Tohum Gen Bankasında hem bitki hem bakteri hem de mantar gen kaynakları koruma altına alınmıştır.