Eşeysel Bezler ve Hormonları
Üreme sistemi hormonları erkeklerde testis, kadınlarda ovaryumlardan üretilir. Hem üreme hücreleri hem de hormon üretmeleri nedeniyle karma bezlerdir.-Üç çeşit üreme hormonu vardır. Bunlar; östrojen, progesteron ve testosterondur.
-Hipofiz bezinden salgılanan hormonlarla çalışması düzenlenir.
A. OVARYUMLAR (YUMURTALIKLAR)
-Dişi bireylerde bulunan bir çift bezdir. Ergenlik ile birlikte östrojen ve progesteron hormonlarını salgılar.
-Dişilerde birincil eşey karakteridir.
a. Östrojen:
-Hipofiz besinin FSH hormonu etkisi ile yumutalıklardaki folikül yapılarından salınır.
-Mitoz bölünmeyi hızlandırarak döl yatağı duvarının kalınlaşmasını sağlar.
-Uterus hücrelerine bol kan damarı gelmesini sağlar.
-Uterustaki doku sıvısı miktarını arttırır.
-Böylece uterus iç çeperinin gelişmesini sağlar.
- Dişiye özgü ince ses gelişimi, üreme organlarının gelişimi, dişiye özgü vucut yapısını kazanması gibi ikincil eşeysel özelliklerin ortaya çıkmasına neden olur.
b. Progesteeron:
- Hipofizden salgılanan LH’nin yumurtalığı etkilemesi ile salınır.
-Yumurtalıklarda korpus luteumdan (sarı cisimden), gebelik süresince plasentadan salınır.
- Embriyonun tutunması için döl yatağının hazırlanmasını sağlar.
-Endometriyumun gelişmesini sağlar.
-Fallopi tüpü hücrelerinde besin depo edilmesini sağlar.
- Gebelik durumunda döl yatağında kas kasılmasını önleyerek gebeliğin sürmesini sağlar. Azalırsa düşük gerçekleşebilir.
B. TESTİSLER
-Erkeklerde bulunan bir çift bezdir.
- Hipofizin FSH ve LH hormonlarının etkisiyle testosteron salgılar.
Testosteron:
-Testislerin seminifer tüpçüklerindeki leydig hücreleri tarafından salınır.
-Eşeysel olgunlaşmayı sağlar.
-Erkeklere özgü kıllanma, ses kalınlaşması, kas gelişmesi gibi ikincil eşey özelliklerin de ortaya çıkmasını sağlar.
-Ergenlikten itibaren spermlerin olgunlaşmasını sağlar.
Bu konunun tamamına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
Endokrin Bezleri ve Bu Bezlerin Salgıladıkları Hormonlar